De fascinerende wereld van de epigenetica

De leefstijl en omgeving van elk organisme bepalen mede hoe genen werken

Als professional in de dierenbranche hebben we geleerd hoe gedrag zich ontwikkelt door een samenspel van aanleg en omgeving (nature vs. nurture). De laatste jaren is er meer aandacht voor epigenetica. Epigenetica is dé schakel tussen genetische informatie welke de ouders doorgeven (nature) en de omgeving (nurture). Door een positieve omgeving worden genen positief beïnvloedt. Goede voeding, maar ook een veilige omgeving, zijn dus essentieel voor het goed functioneren van een organisme. Dit gebeurt zonder dat het DNA zelf verandert, het proces is omkeerbaar. Het is als een soort "aan/uit-knop" voor de genen. Epigenetica bepaalt dus dat bv een niercel zich anders gedraagt dan een huidcel, terwijl beiden hetzelfde DNA bevatten. Epigenetica speelt een belangrijke rol in gezondheid en gedrag. Zo zijn er al remmers van epigenetische spelers in de kliniek om kanker te behandelen. Deze remmers hebben ook effect op geheugen en kunnen bijvoorbeeld angstgedrag van ratten voorkomen.

Prof. dr Marianne Rots

Prof. dr Marianne Rots is hoogleraar Moleculaire Epigenetica verboden aan de Universiteit van Groningen. Ook is ze hoofd van het onderzoekslaboratorium “Epigenetic Editing” bij de afdeling Pathologie en Medische Biologie van het Universitair Medische Centrum Groningen. Met haar onderzoek beoogt ze DNA activiteit, en niet de DNA sequentie, te herprogrammeren. Met deze aanpak kan haar team het ontstaan van ziekten in kaart brengen en mogelijk het verloop beïnvloeden. Als Editor-in-Chief van het gerenommeerde Springer Nature tijdschrift “Clinical Epigenetics” heeft zij een goed overzicht van de snelle vooruitgang in het nieuwe vakgebied Epigenetica. Dit vakgebied onderzoekt de moleculaire veranderingen op en rondom het DNA molecuul welke de functie van het DNA (genexpressie) controleren. Inzichten in de epigenetica verklaren het ontstaan van de verschillende celtypen uit eenzelfde bevruchte eicel, dragen bij aan het begrijpen van de “missing heritability” (DNA sequenties bepalen slechts een gedeelte van de erfelijke achtergronden van volksziekten) en geven een moleculair verband tussen de eeuwenoude discussie “nature or nurture”. Prof. Rots heeft significant bijgedragen aan het opzetten van een zeer vernieuwende techniek: het zogenaamde epigenetisch redigeren. Door epigenetische veranderingen aan te brengen kunnen genen van interesse op commando blijvend aan- dan wel uitgezet worden. De recente biomedische revolutie ten gevolge van het DNA “knip-en-plak” platform CRISPR maakt (medische) toepassingen van haar onderzoek heel reëel, met belangrijke ethische discussies tot gevolg.

Onderwerpen in deze nascholing

  • Uitleg over DNA / genetische manipulatie en epigenetica 
  • Bespreking van diverse onderzoeken naar epigenetica
  • De effecten van epigenetica op gezondheid en gedrag van mens en dier (fysieke en gedragsmatige gevolgen)
  • Wat zijn de mogelijkheden van het toepassen van epigenetica (bijvoorbeeld in de fokkerij)
  • Theorie wordt afgewisseld met discussie/denk opdrachten over de toepasbaarheid in de praktijk (inclusief ethiek)

 

ONLINEdonderdag 26 juni 2025 via Zoom. 
Lestijden: 10.00-16.30 uur

Lesgeld: € 115,00 daarvoor krijg je:

  • les van een professor in de Moleculaire Epigenetica
  • hand-outs: een kopie van de PowerPoint presentatie zodat je mee kunt schrijven
  • na afloop een bewijs van deelname

Doelgroep en eventuele toelatingseisen

Er is geen vereiste vooropleiding. Iedereen die meer kennis wil van epigenetica kan deelnemen; een belangrijk relatief 'nieuw' begrip in het 'nature-nurture' debat. 

Studieduur en niveau

Lesdagen: 1
Studiebelasting: 6 lesuren/contacturen met docent. 
Niveau: HBO 

Vrijstellingen

Er zijn geen vrijstellingen.

Literatuur

Geen.

Examen en certificaten

Examen: geen
Bewijs van deelname: ja, mits je de hele dag aanwezig geweest bent

Nascholingspunten

Nascholingspunten

CKI van de Raad van Beheer - 15 punten (categorie A)

SPPD: idem

Heb je nog vragen?

Reviews

  • Al ons onderwijs wordt geëvalueerd zowel door interne evaluaties als via klantenvertellen.nl.  

De fascinerende wereld van de epigenetica

Ontdek het en schrijf je nu in

  • ​complete, 1 daagse nascholing over epigenetica
  • gratis afzeggen binnen wettelijke termijn van 14 dagen
  • makkelijk betalen met Ideal of via je eigen bank
  • Tinley Academie is geregistreerd, kort beroepsonderwijs

Hieronder kun je inschrijven

Na inschrijving gaat alle communicatie over je studie via Tinleyacademieplatform.nl